Yeni Bir Bilim Karşıtı Hareket: Yok Olma İnkarcılığı

Bilim insanlarının çoğu, şu anda gezegenin altıncı kitlesel yok oluş olayının başlangıcına tanık olduğumuz konusunda hemfikir. Bu, dinozorların yaklaşık 66 milyon yıl önce yok oluşundan bu yana gezegenin görmediği bir biyolojik çeşitlilik kaybı ölçeğinde gerçekleşiyor. Devasa asteroidlerin ve vahşi volkanların neden olduğu daha önceki kitlesel yok oluş olaylarının aksine, olayın çok açık nedenleri var: İnsanların neden olduğu ormansızlaşma, kaçak avlanma, itlaf, avlanma, kirlilik, habitat tahribatı, istilacı türlerin ortaya çıkması ve iklim değişikliği.

Ancak, bazı bireyler ve gruplar, bilimsel kanıtlara farklı bir anlatımla direnmeye çalışıyor. Nature Ecology dergisinde yayınlanan, uluslararası bir çevre koruma ekibi tarafından hazırlanan bir raporda, yeni nesli tükenme inkar tehdidinin öncelikle üç ana kategoriye uyduğu öne sürülüyor: “Türlerin neslinin tükenmesi ağırlıklı olarak tarihsel bir sorundu“, “ekonomik büyüme tek başına yok olma krizini çözecek” ve “teknolojik ilerleme ve hedefli koruma müdahaleleri yok olmanın üstesinden gelecektir“.

Yeni çalışma ayrıca, biyoçeşitlilik kaybıyla ilgili birçok bilimsel raporun, raporu eleştiren ve hem rapor yazarlarının itibarlarına hem de nesli tükenme tehdidi altındaki türlerin toplam sayısını tahmin etme sürecine saldıran bir dizi fikirle karşılandığını iddia ediyor.

Örneğin, geçen yıl mayıs ayında, Washington Examiner “kapitalizm, nesli tükenmekte olan türleri nasıl kurtaracak?” başlıklı bir makale yayınladı. Aynı hafta The Spectator, “Bu yok olma uyarısı bir anlam ifade etmiyor” dedi. Geçen hafta, The Spectator yakın zamanda yayınlanan bir BBC belgeselini ele alan başka bir hikâye yayınladı: “David Attenborough’un ‘Extinction: The Facts’ belgeselinde size anlatılmayanlar!“

Elbette, tartışma ve eleştiri bilimsel sürecin gerekli bir parçası, ancak araştırmacılar, yok olma inkâr anlatısını zorlayan pek çok kişinin kanıtlarla donanmış bilim insanı olmadığını ve iyi niyetle hareket etmediklerini savunuyor.

Manchester Metropolitan Üniversitesi’nde koruma biyolojisi baş öğretim görevlisi ve baş araştırma yazarı Alexander Lees, “küresel ekonomiyi daha sürdürülebilir bir yöne götürme girişimleri, statükoyu sürdürmek isteyen bazı paydaşlar tarafından baltalanıyor” diyor ve ekliyor: “İklim değişikliğinin etkilerini rutin olarak küçümsemeye çalışan aynı bireylerin çoğu, biyolojik çeşitlilik kaybı krizini küçümseyen makaleler yazdı. İnkarcılar, hem yok oluşların hem de biyoçeşitlilik kaybının büyüklüğünü gizlemeye çalışıyor.“

Yeni raporun araştırmacıları, bu artan hareketin nasıl önleneceği konusunda da bazı fikirler sunuyor. İlk olarak, yanlış bilgilendirme çabalarını engellemek için zaten küçük bir platforma sahip olan bu çalışmaları görmezden gelmenin en iyisi olduğunu söylüyorlar. Ancak, büyük takipçi kitlelerine sahip olanlara, ölçülü bir yanıt verilmeli. Bununla birlikte, gerçek kanıt sunmaktan ziyade polemik yapmayı tercih eden karşıt gazeteciler ve yazarlarla çirkin tartışmalara sürüklenmemek de önemli. Bunun yerine, bilim insanları yanıtlarında sakin ve saygılı olmalı, aynı zamanda iddialarını destekleyecek kanıtları olan güvenilir uzmanlar olarak rollerini de güçlendirmeliler.

Gerçekler, korumayı savunan bilim insanlarının yanında, ancak rapora göre iyi bir anlatım ve sunum da bu tür çabaları önlemek için anahtar değeri taşıyor. 

Kaynak: Chip